Türkiye Su Enstitüsü (SUEN), 2024 yılı boyunca küresel ölçekteki çeşitli su politikaları, bilimsel iş birlikleri ve diplomasi platformlarında ülkemizi başarıyla temsil etti. Su diplomasisinden bilimsel iş birliklerine, gençlik çalıştaylarından kapasite geliştirme faaliyetlerine kadar geniş bir yelpazede takip edilen ve yürütülen uluslararası faaliyetler ile hem ülkemizin su alanındaki vizyonunu aktaran hem de ortak çözüm arayışlarını destekleyen bir misyon üstlenildi.
17-18 Şubat tarihlerinde uluslararası su politikaları konusunda dünyanın önde gelen kuruluşlarından olan Dünya Su Konseyinin 86. Guvernörler Toplantısı ülkemiz ev sahipliğinde ve SUEN koordinasyonunda İstanbul’da gerçekleştirildi. Bakanımız Sayın İbrahim Yumaklı’nın katılımıyla düzenlenen toplantı kapsamında Bakanlığımız ve Dünya Su Konseyi arasında Sayın Bakanımız ile Dünya Su Konseyi Başkanı Loic Fauchon tarafından su konusunda iş birliği protokolü imzalandı.
SUEN Başkanı Prof. Dr. Lütfi Akca, 13-14 Mart tarihlerinde bölgeden ve dünyadan su alanındaki önemli aktörleri bir araya getiren Bakü Su Haftası’na katılarak, Türkiye’nin su alanındaki strateji ve politikalarını paylaştı; Azerbaycanlı muhatapları ile bilgi alışverişinde bulundu. SUEN tarafından 19-20 Mart tarihlerinde Brüksel’de düzenlenen Halk Sağlığı için Atıksu ve Çevre Sürveyansı Küresel Konsorsiyumu (GLOWACON)’nun açılış toplantısına katılım sağlandı. Bu toplantı, küresel ölçekte salgınların erken tespiti, önlenmesi ve gerçek zamanlı izlenmesi için uluslararası bir izleme sisteminin kurulmasını hedefleyen ve 300’den fazla küresel ortağın katıldığı konsorsiyumun başlangıç adımı oldu.
Nisan ayı hem bölgesel iş birliği hem de su diplomasisi açısından önemli etkinliklerin gerçekleştiği bir ay oldu. 4-5 Nisan tarihlerinde Gürcistan’ın başkenti Tiflis’te düzenlenen AB Su Diplomasisinin Güney Kafkasya’daki Hedefleri Projesi Çalıştayı’nda, Aras- Kura Havzasını içine alan Güney Kafkasya’da iklim değişikliği ve diğer etkenlerin su kaynakları üzerine baskılarını inceleyen bir projenin hazırlanması hususu ele alındı.
SUEN Başkanı Prof. Dr. Lütfi Akca 27-29 Nisan tarihlerinde ülkemizi ve Dünya Su Konseyini temsilen 4. Bağdat Uluslararası Su Konferansı’na katıldı. Ülkemiz ile Irak arasında su alanında 2024 yılında ivme kazanan teknik iş birliği süreci bağlamında önem arz eden bu ziyaret kapsamında; Irak Su Kaynakları Bakanı Aun Thiyab Abdullah ile bir araya gelinerek, iki ülkenin su konusunda geleceğe dair düşünceleri ve temennileri paylaşıldı.
Dünya genelinde su yönetimi ve iş birliğinin geliştirilmesi amacıyla her üç yılda bir düzenlenen ve dünyanın en büyük su etkinliği olma özelliği taşıyan Dünya Su Forumlarının onuncusu, Endonezya’nın Bali Adası’nda 19-24 Mayıs tarihleri arasında gerçekleştirildi. “Ortak Refah için Su” teması etrafında şekillenen bu forum, suyun sürdürülebilir kullanımına yönelik küresel çözümler üretmek amacıyla geniş bir katılımcı kitlesine ev sahipliği yaptı. 160 ülkeden 20.000 kişinin katıldığı forumda ülkemiz, Bakan Yardımcımız Sayın Ebubekir Gizligider başkanlığında, SUEN, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ve Su Yönetimi Genel Müdürlüğü ile Dışişleri Bakanlığı temsilcilerinden oluşan bir heyetle yer aldı. SUEN özellikle “İnsan ve Doğa için Su”, “Yönetişim, İşbirliği ve Hidrodiplomasi”, “Bilgi ve İnovasyon” temaları altında önemli katkılar sundu. “Su Kalitesi ve Sağlık” başlıklı tematik grubu liderlik ederek, su kalitesinin artırılması ve su kaynaklarıyla ilgili hastalıkların önlenmesine yönelik küresel iş birliği çalışmalarını koordine etti. SUEN, su diplomasisi ve kapasite artırımı konusunda düzenlediği etkinlikler ile bu alanlarda dünyada öne çıkan kuruluşlar ile iş birliği içinde deneyimlerini paylaştı.
SUEN, AGİT tarafından düzenlenen ve İsviçre tarafından finansman desteği sağlanan “Geleceğin Damlaları Su-Gıda-Enerji Bağıntısı Gençlik Çalıştay Serisi”nde destek ortağı olarak yer aldı. Çalıştay serisi ile Orta Asya’da iklim değişikliğinin etkilediği su, gıda ve enerji sektörlerinde çalışan ya da eğitimini sürdüren özellikle genç kadın uzmanların bilgilendirilmesi, kapasitelerinin artırılması, su çerçevesinden önceliklerin gençlere aktarılması, sektörler arası iş birliğinin ve sürdürülebilir su yönetimine dair ortak bir vizyonun ele alınması hedeflendi. Bu kapsamda 2024 yılında sırasıyla Tacikistan, Kazakistan, Özbekistan ve Kırgızistan’da çalıştaylar gerçekleştirildi.
3-5 Haziran tarihlerinde Lizbon’da düzenlenen Water4All İkinci Paydaş İstişare Çalıştayında “dijitalleşme” teması ele alındı. Etkinliğe SUEN ile birlikte AB ve komşu ülkelerden 30 uzman katıldı. 7-9 Haziran tarihlerinde İtalya’da düzenlenen ve SUEN’in de katıldığı Fırat-Dicle Havzası Bölgesel Senaryo Çalıştayında, 2025 yılına yönelik olası senaryolar üzerine beyin fırtınası gerçekleştirildi.
Haziran ayının en önemli çok taraflı etkinliklerinden biri olan “Sürdürülebilir Kalkınma için Su” Uluslararası Eylem On Yılı 3. Duşanbe Su Konferansı, 10-13 Haziran tarihlerinde Tacikistan’da düzenlendi. SUEN Başkanı Prof. Dr. Lütfi Akca, Türkiye heyetine başkanlık etti. Konferansta, 2018-2028 Su On Yılı sürecinde gelinen nokta ve 2023 BM Su Konferansı sonrası gelişmeler değerlendirildi.
9-10 Temmuz tarihlerinde Beyrut’ta düzenlenen Birleşmiş Milletler Batı Asya Ekonomik ve Sosyal Komisyonu (ESCWA) İyileştirilmiş Su Yönetimi için Su Kalitesinin ve Biyoçeşitliliğin Korunması Toplantısına katılan SUEN, ülkemizin su kaynaklarını korumaya yönelik politikalarını paylaştı.
25-29 Ağustos tarihleri arasında İsveç’in başkenti Stokholm’de düzenlenen Dünya Su Haftası kapsamında ise SUEN Politika Geliştirme Koordinatörü Dr. Tuğba Evrim Maden, Türkiye’nin Ortadoğu’da yürüttüğü su iş birliklerini ve sürdürülebilirlik politikalarını aktardı.
8-9 Ekim tarihlerinde Ürdün’ün Amman kentinde gerçekleşen INWRDAM Genel Kurulu ve “Bölgesel Köprüler Kurma: Mavi Barış Orta Doğu Girişimi” oturumunda, SUEN’in de üyesi olduğu girişim ışığında bölgesel su gündemi ele alındı.
Kasım ayında, iklim küresel gündemin merkezinde yer aldı. COP29 2024 BM İklim Değişikliği Taraflar Konferansı 11-22 Kasım tarihlerinde Bakü’de gerçekleşti. Konferansın 19 Kasım tarihindeki Tarım ve Su Gününde Türkiye Pavilyonunda SUEN tarafından, Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Dr. Ahmet Bağcı’nın açılış konuşmacısı olarak yer aldığı ve SUEN Politika Geliştirme Koordinatörü Dr. Tuğba Evrim Maden’in moderatörlüğünde gerçekleşen “İklim Değişikliği Baskısı Altında Küresel ve Bölgesel Su İşbirliğinin Geliştirilmesi” başlıklı oturum düzenlendi. Oturumda, SUEN Başkanı Prof. Dr. Lütfi Akca bir konuşma gerçekleştirdi.
25-27 Kasım tarihlerinde Paris’te düzenlenen ve SUEN’in paydaşı olduğu Water4All Yönetim Kurulu Toplantısında, proje yönetimi ve bilimsel yönetişim konuları tartışıldı. Kasım ayının sonunda Ürdün’de düzenlenen 6. Arap Su Konferansı kapsamında ise Ortadoğu’da Mavi Barış tarafından gerçekleştirilen “Sınıraşan Su İşbirliğini Geliştirme” başlıklı oturum SUEN moderatörlüğünde yürütüldü. Aynı tarihlerde düzenlenen Ortadoğu’da Mavi Barış Ortak Yönetim Kurulu ve Politika Danışma Kurulu toplantılarında Politika Danışma Kurulu üyesi olarak SUEN Başkanı Prof. Dr. Lütfi Akca, Yönetim Kurulu üyesi olarak SUEN Politika Geliştirme Koordinatörü Dr. Tuğba Evrim Maden toplantılara aktif katılım sağladı; girişimin stratejik yol haritasına katkı sundu.
9-10 Aralık tarihlerinde Etiyopya’nın Addis Ababa kentinde düzenlenen GLOWACON Bölgesel Konferansı ile sona erdi. SUEN, bu etkinlikte küresel salgın tehditlerine karşı bölgesel izleme sistemlerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalara destek sundu.
Uluslararası düzeydeki önemli toplantılara etkin katılımın sağlanması yanında, su ve atıksu alanındaki eğitimlerimizle sürdürülebilir su yönetimi için bilgi ve tecrübemizi paylaşarak, küresel iş birliğine katkı sağlıyoruz. Bu doğrultuda 2024 yılı içerisinde Azerbaycan, Çin, Irak, Lübnan, Suriye, Ürdün başta olmak üzere farklı coğrafyalardan ülkelere çeşitli konu başlıklarında eğitim programları düzenlendi.
2024 yılı boyunca katılım sağlanan bu etkinlikler ve düzenlenen uluslararası eğitim programları ile; ülkemizin, Bakanlığımızın ve SUEN’in hem ulusal su politikalarının uluslararası alanda görünürlüğünü artırmasına hem de küresel su yönetişimine aktif katkı sunmasına imkân tanıdı. 2024 yılında gerçekleşen etkinliklerin takibini yapmakta, stratejik iş birliklerini güçlendirerek sürdürülebilir su yönetimi alanında ülkemizin rehberlik rolünü pekiştirmek hedefiyle çalışmalarımıza devam etmekteyiz.